هوای گـاز را داری؟

ایران دومین کشور صاحب ذخایر گازی در جهان است. شاید همین یک جمله باعث شده تا بسیاری از ما تصور کنیم برای همیشه از این نعمت خدادادی بهره‌مندیم و هرگز برای تأمین گاز مصرفی به مشکل برنخواهیم خورد اما باید بپذیریم الگوی مصرف گاز در کشور ما چندان منطقی نیست.

آمار‌ نشان می‌دهد که حدود ۳۰ درصد از گاز مصرفی در ساختمان‌ها مصرف می‌شود. این در حالی است که با رعایت برخی اصول اولیه و ‌گاه ساده می‌توان تا میزان قابل توجهی در مصرف گاز خانگی صرفه‌جویی کرد. با شروع فصل سرد سال هم باید توجه بیشتری در مصرف بهینه گاز نشان دهیم تا همه شهروندان در نقاط مختلف کشور بتوانند به آسانی از این موهبت الهی بهره‌مند شوند. این مطلب راهنما به کمک محمد میرزایی، رئیس امور بهینه‌سازی انرژی در تأسیسات و تجهیزات ساختمان شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت تهیه شده است.

دما را تنظیم کنید

برای کاهش مصرف گاز، تنظیم همیشگی دمای محل زندگی و یا کار اهمیت دارد. اگر دمای خانه را همواره روی درجه ۱۸ تا ۲۱درجه سانتی‌گراد نگه داریم تا ۲۵درصد از مصرف بیهوده گاز جلوگیری کرده‌ایم. بهتر است در این ماه‌ها حتی در خانه از لباس‌هایی که گرم و پوشیده هستند استفاده کنیم. اگر در خانه، اتاق‌های داریم که از آنها استفاده نمی‌کنیم، بهتر است درشان را بسته نگه داریم. همچنین بهتر است شعله بخاری را همیشه در یک حالت استاندارد قرار دهیم تا بتوانیم از گرمای مطبوع آن بهره‌مند شویم. در ساعت‌های نزدیک به ظهر که دمای هوا در بیشتر شهرهای ایران بالا‌تر می‌رود، می‌توانید کاملا بخاری را خاموش کنید یا شعله‌های آن را در پایین‌ترین میزان قرار دهید.

ظرف کوچک، شعله کوچک

اجاق گاز ازجمله وسایل پرمصرف گازسوز خانه شماست. همیشه از تمیز‌بودن خروجی‌های شعله پخش‌کن گاز اطمینان حاصل کنید. بعضی‌ها عادت دارند همیشه روی صفحه گازشان فویل آلومینیومی بگذارند. این کار باعث کندی تهویه هوا و رسیدن اکسیژن به شعله پخش‌کن می‌شود و راندمان آن را کاهش می‌دهد. نکته مهم دیگر در رابطه با کاهش مصرف اجاق گاز این است که ظروف کوچک را روی شعله کوچک و ظروف بزرگ را روی شعله بزرگ بگذارید. قرار دادن ظروف کوچک روی شعله بزرگ مدت زمان پخت را کاهش نمی‌دهد و افزایش ۲۵درصدی گاز را به همراه خواهد داشت. هنگام آشپزی، در ظروف را حتما روی آن قرار دهید تا مدت پخت‌وپز کاهش پیدا کند.

بخاری با برچسب انرژی

معمول‌تریـــن وسیله گرمایشی خانه‌های ایرانی همین وسیله گرمازاست. اگر می‌خواهید میزان مصرف گاز خانگی‌تان کاهش محسوسی داشته باشد هنگام خرید بخاری به چند نکته مهم توجه کنید؛ نخست اینکه بخاری را متناسب با فضایی که در اختیار دارید انتخاب کنید. خرید بخاری بزرگ و شیک الزاما به‌معنای افزایش بهره‌وری نخواهد بود. برای انتخاب بخاری مناسب با متراژ خانه‌تان می‌توانید با فروشنده‌های باتجربه مشورت کنید. نکته مهم دیگر استانداردبودن بخاری‌ای است که قصد خرید آن را دارید. بخاری‌های استاندارد همگی دارای برچسب انرژی هستند. بهتر است هنگام خرید، بخاری‌ای را انتخاب کنید که برچسب انرژی آن رده A و B را نشان دهد. این بخاری‌ها بیشترین میزان صرفه‌جویی را برای شما به همراه خواهند داشت. پس از آن رده‌های C و D هستند که کمترین میزان صرفه‌جویی را دارند. بخاری‌هایی که رده انرژی G روی آنها نشان داده شده مصرف بالایی خواهند داشت و میزان مصرف گاز ماهانه شما را بالا می‌برد. سعی کنید بخاری را در جای درستی نصب کنید. استفاده از لوله بخاری در اندازه‌های غیراستاندارد هم اتلاف انرژی را به همراه خواهد داشت.

گرما از کف جواب می‌دهد

اگر در حال ساخت خانه هستید و یا می‌خواهید سیستم گرمایشی خانه‌تان را تغییر دهید، بهتر است به سامانه‌های گرمایشی از کف بیشتر فکر کنید. مصرف این نوع سامانه‌ها حتی از پکیج‌های استاندارد هم پایین‌تر است، ضمن اینکه راندمان حرارتی بسیار مطلوب‌تری هم دارد. هنگامی که گرما از کف خانه به محیط آن وارد می‌شود، همه نقاط اتاق‌ها به‌صورت یکسان گرم شده و بالا‌ترین اثرگذاری را در پی خواهد داشت. با ورود سامانه‌های گرمایشی از کف طی سال‌های اخیر، خرید و نصب آن هم برای مصارف خانگی بسیار مقرون به صرفه است.

عایق فراموش نشود

عایق کاری صحیح محیط خانه ازجمله مواردی است که می‌تواند مصرف گاز شما را تا ۳۵درصد کاهش دهد. حتی اگر خانه شما هنگام ساخته شدن، عایق کاری مناسبی نداشته باشد، باز جای نگرانی نیست چرا که روش‌های جدید عایق‌کاری دیوار‌ها و کف ساختمان به شما این امکان را می‌دهد تا جلوی اتلاف انرژی گاز را بگیرید. اگر در شهرهایی زندگی می‌کنید که دمای هوای آنجا بسیار پایین است، استفاده از پنجره‌های دوجداره جلوی حدود ۲۰ درصد از اتلاف گرمای حاصل از سوخت گاز از طریق پنجره‌ها را می‌گیرد.

حواستان به مصرف‌کننده‌ها باشد

این روز‌ها پکیج‌های خانگی جای موتورخانه‌های بزرگ و قدیمی را در خانه‌ها گرفته‌اند و اثرگذاری بیشتری دارند. با این حال، دانستن نکاتی درباره این دو وسیله پرمصرف در ماه‌های سرد سال می‌تواند از اتلاف بی‌رویه گاز جلوگیری کند.

پکیج: هنگام خرید پکیج هم مثل دیگر وسایل گرمازای خانه به برچسب انرژی آن توجه داشته باشید و سراغ مدل‌های کم مصرف بروید. حتی المقدور پکیج را در جایی نصب کنید که به میزان اکسیژن کافی دسترسی داشته باشد. این امر احتراق گاز را تسهیل می‌کند و کارایی آن را افزایش می‌دهد. همچنین تا جایی که ممکن است پکیج را جایی نصب کنید که به محل مصرف آب گرم نزدیک‌تر باشد. این امر باعث کاهش اتلاف گرما و همینطور مصرف گاز خواهد شد. شیر خروجی آب‌گرم رادیاتور‌ها را تنها در فصول سرد سال باز نگه دارید و درجه آب‌گرم را نسبت به میزان و نوع مصرفتان تنظیم کنید.

موتورخانه: اگر برای تأمین گرمایش خانه از موتورخانه استفاده می‌کنید باید بدانید که متناسب بودن موتورخانه با میزان مصرف مهم است. مشعل‌های موتورخانه را متناسب با دیگ آن انتخاب کنیم و از استاندارد بودن آن هم مطمئن شویم. پمپ موتورخانه هم باید با سیستمی که انتخاب کرده‌ایم همخوانی داشته باشد تا آبگرم را به راحتی در جریان بیندازد و به بخش‌های دیگر فشار وارد نکند. اگر موتورخانه‌تان قدیمی است، بهتر است یک سیستم حسگر حرارتی را روی آن نصب کنید تا همیشه از دمای استاندارد آب مطمئن شوید. نصب حسگر‌ها می‌تواند ۱۵ درصد از مصرف گاز خانگی را در موتورخانه‌ها کاهش دهد، علاوه بر اینکه با کاهش کارکرد، استهلاک قطعات موتورخانه را نیز به تأخیر می‌اندازد. مهم‌ترین نکته‌ای که باید درباره موتورخانه اجرایی شود، عایق کاری تمام لوله‌ها از خروجی منبع تا واحدهای ساختمانی و مسیر برگشت آن است. عایق کاری صحیح از اتلاف گرمای آب جلوگیری می‌کند و می‌تواند مصرف گاز را به‌صورت محسوسی کاهش دهد.

کمتر توی حمام بمانید

هنگام خرید آبگرمکن به استانداردبودن و رده انرژی آن توجه داشته باشید. آبگرمکن‌هایی که رده انرژی A روی آنها حک شده نسبت به آبگرمکن‌هایی که برچسب انرژی G دارند ۳۲درصد کمتر گاز می‌سوزانند. تا آنجا که ممکن است مدت زمان استحمام را کوتاه‌تر کنید تا به‌‌ همان میزان گاز مصرفی‌تان را کاهش دهید. در طول ماه‌های گرم سال، درجه آبگرمکن را نسبت به ماه‌های سرد سال می‌توانید کمتر کنید تا حدود ۲۰درصد صرفه‌جویی داشته باشید. این روز‌ها استفاده از آبگرمکن‌های خورشیدی در حال گسترش است. استفاده از این نوع آبگرمکن‌ها علاوه بر اینکه مصرف گاز شما را تقریبا صفر می‌کند، تأثیر مثبتی هم بر محیط‌زیست خواهد داشت. خرید و نصب آبگرمکن‌های خورشیدی به‌ویژه در شهرهایی که دمای بالاتری دارند کاملا مقرون به صرفه است.

کارشناس مهمان
مردی که به فکر گاز است

محمد میرزایی، رئیس امور بهینه‌سازی انرژی در تأسیسات و تجهیزات ساختمان شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت است. او طی سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی کرده تا مصرف گاز خانگی شهروندان را با آموزش و ارائه راهکارهای مناسب کاهش دهد. میرزایی معتقد است که با رعایت اصول بهینه‌سازی مصرف گاز، روزانه بیش از 9میلیون مترمکعب کمتر مصرف خواهیم کرد که علاوه بر کاهش هزینه‌های خانوار، مانع قطع گاز بسیاری از مناطق در ایام سرد سال خواهد شد. ضمن آنکه کمک بزرگی به رشد اقتصادی کشور خواهد کرد.