قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران

تصویب کننده :مجلس شورای اسلامی

ارائه دهنده :دولت

تاریخ تصویب :13/6/70

کلیدواژه‌ها : تعاونی ؛ تعاون ؛ تعاونی اقتصاد ؛ شرکت های تعاونی ؛ تشکیل تعاونی ؛ ثبت تعاونی ؛ وزارت تعاون

---

فصل اول - اهداف و ضوابط کلی بخش تعاونی
موضوع:بخش تعاونی
قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران
فصل اول - اهداف و ضوابط کلی بخش تعاونی
ماده 1- اهداف بخش تعاونی عبارتست از:
1- ایجاد و تامین شرایط و امکانات کار برای همه به منظور رسیدن به اشتغال کامل .
2- قرار دادن وسائل کار در اختیار کسانیکه قادر بکارند ولی وسائل کار ندارند.
3- پیشگیری از تمرکز و تداول ثروت در دست افراد و گروههای خاص جهت تحقق عدالت اجتماعی .
4- جلوگیری از کارفرمای مطلق شدن دولت .
5- قرار گرفتن مدیریت و سرمایه و منافع حاصله در اختیار نیروی کار و تشویق بهره برداری مستقیم از حاصل کار خود .
6- پیشگیری از انحصار، احتکار، تورم و اضرار به غیر.
7- توسعه و تحکیم مشارکت و تعاون عمومی بین همه مردم .
تبصره- اهداف مذکور این ماده باید با رعایت ضرورتهای حاکم بر برنامه ریزی عمومی اقتصاد کشور در هر یک از مراحل رشد عملی شود.
ماده 2- شرکتهائی که با رعایت این قانون تشکیل و به ثبت برسند تعاونی شناخته میشوند.
ماده 3- دولت موظف است با رعایت این قانون و در حد مقررات بگونه ای که زمینه اداره یا دخالت در اداره تعاونیها یا کارفرمای مطلق شدن دولت فراهم نیاید با بخش تعاونی همکاری نموده و امکانات و تسهیلات لازم را با هماهنگی وزارت تعاون در اختیار آنها قرار دهد.
ماده 4- دولت و کلیه سازمانهای وابسته موظفند در اجرای طرحها و پروژه های خود در شرایط مساوی اولویت را به بخش تعاونی بدهند.
ماده 5- اساسنامه هر یک از تعاونی ها باید با رعایت مقررات این قانون شامل نکات زیر باشد. نام با قید کلمه تعاونی ، هدف ، موضوع ، نوع ، حوزه عملیات ، مدت ، مرکز اصلی عملیات و نشانی ، میزان سرمایه ، مقررات مربوط به عضو ، ارکان ، مقررات مالی و کار، انحلال و تصفیه .
تبصره- تابعیت تعاونی ها باید ایرانی باشد .
ماده 6- حداقل و حد اکثر تعداد عضو در تعاونی ها به نسبت سرمایه و فرصت اشتغال و نوع فعالیت و رعایت اصل عدم تمرکز و تداول ثروت به وسیله آئین نامه ای تعیین میشود که به تصویب وزارت تعاون می رسد ولی در هر صورت تعداد اعضاء نباید کمتر از 7 نفر باشد.
ماده 7- شرکتها و اتحادیه های تعاونی دارای شخصیت حقوقی مستقل میباشند.

فصل دوم - عضو
ماده 8- عضو در شرکتهای تعاونی شخصی است حقیقی که واجد شرایط مندرج در این قانون بوده ملتزم به اهداف بخش تعاونی و اساسنامه قانونی آن تعاونی باشد.
تبصره1- در تعاونیهای تولید عضو باید در تعاونی به کار اشتغال داشته باشد.
تبصره2- در تعاونیهای چند منظوره‌ای در صورتی که عضویت برای همه آزاد باشد. داشتن عضو غیر شاغل مجاز است ، اما هیات مدیره و مدیر عامل باید از میان اعضاء شاغل انتخاب گردد.
ماده 9- شرایط عضویت در تعاونیها عبارتست از ،
1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران .
2- عدم ممنوعیت قانونی و حجر و ورشکستگی به تقصیر.
3- عدم سابقه ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری .
4- درخواست کتبی عضویت و تعهد رعایت مقررات اساسنامه تعاونی .
5- عدم عضویت در تعاونی مشابه.
ماده10- اعضاء در کلیه امور تعاونی طبق اساسنامه حق نظارت دارند.
ماده11- کلیه اعضاء مکلفند به وظایف و مسوولیتهائی که در حدود قوانین و مقررات تعهد کرده‌اند عمل کنند.
ماده12- خروج عضو از تعاونی اختیاریست و نمی توان آن را منع کرد.
تبصره1- اعضاء متخصص تعاونیهای تولید حداقل شش ماه قبل از استعفا باید مراتب را کتبا به اطلاع تعاونی برسانند.
تبصره2- در صورتیکه خروج عضو موجب ضرری برای تعاونی باشد ، وی ملزم به جبران است .
ماده13- در موارد زیر عضو تعاونی اخراج میشود.
1- از دست دادن هر یک از شرایط عضویت مقرر در این قانون.
2- عدم رعایت مقررات اساسنامه و سایر تعهدات قانونی پس از دو اخطار کتبی توسط هیئت مدیره به فاصله 15 روز از تاریخ اخطار دوم با تصویب مجمع عمومی فوق العاده .
3- ارتکاب اعمالی که موجب زیان مادی تعاونی شود و وی نتواند ظرف مدت یک سال آن را جبران نماید یا اعمالی که به حیثیت و اعتبار تعاونی لطمه وارد کند یا با تعاونی رقابتی ناسالم بنماید.
تبصره- تشخیص موارد فوق بنا به پیشنهاد هر یک از مدیران و تصویب مجمع عمومی خواهد بود.
ماده14- در صورت فوت عضو ورثه وی که واجد شرایط و ملتزم به رعایت مقررات تعاونی باشند ، عضو تعاونی شناخته شده و در صورت تعدد بایستی مابه التفاوت افزایش سهم ناشی از تعدد خود را به تعاونی بپردازند . اما اگر کتبا اعلام نمایند که مایل به ادامه عضویت در تعاونی نیستند و یا هیچکدام واجد شرایط نباشند ، عضویت لغو میگردد.
تبصره- اگر تعداد ورثه بیش از ظرفیت تعاونی باشد ، یک یا چند نفر به تعداد مورد نیاز تعاونی با توافق سایر وراث عضو تعاونی شناخته می شوند.
ماده15- در صورت لغو عضویت به سبب فوت ، استعفا، انحلال ، اخراج ، طبق اساسنامه و قرارداد منعقده سهم و کلیه حقوق و مطالبات عضو به قیمت روز تقویم و به دیون تعاونی تبدیل میشود که پس از کسر دیون وی به تعاونی ، به او یا ورثه‌اش پرداخت خواهد شد.
تبصره- در صورتیکه ورثه تقاضا نماید که سهم عضو متوفی از عین اموال تعاونی پرداخت شود و تراضی یا مصالحه ممکن نباشد چنانچه عین قابل واگذاری بوده و موجب اخلال و ضرر فاحش به اعضاء و تعاونی نگردد آن قسمت از مطالبات تسلیم ورثه می گردد.
 
فصل سوم - سرمایه‌
ماده16- سرمایه تعاونی اموال و دارائی هائی است که برای تاسیس تعاونی یا افزایش سرمایه قبلی در اختیار آن قرار می گیرد.
ماده17- شرکتهای تعاونی شرکتهائی است که تمام یا حداقل 51% سرمایه بوسیله اعضاء در اختیار شرکت تعاونی قرار می گیرد و وزارتخانه ها ، سازمانها ، شرکتهای دولتی و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت ، بانکها، شهرداریها ، شوراهای اسلامی کشوری ، بنیاد مستضعفان و سایر نهادهای عمومی میتوانند جهت اجرای بند 12 اصل 43 از راه وام بدون بهره یا هر راه مشروع دیگر از قبیل مشارکت ، مضاربه، مزارعه، مساقات ، اجاره ، اجاره به شرط تملیک ، بیع شرط ، فروش اقساطی ، صلح ، اقدام به کمک در تامین یا افزایش سرمایه شرکتهای تعاونی نمایند بدون آنکه عضور باشند.
تبصره- در مواردیکه دستگاههای دولتی در تاسیس شرکتهای تعاونی شریک میشوند ظرف مدتی که با موافقت طرفین در ضمن عقد شرکت تعیین خواهد شد سهم سرمایه گذاری دولت به تدریج بازپرداخت و صد درصد سرمایه به تعاونی تعلق خواهد گرفت .
ماده18- دولت می تواند با رعایت اصول چهل و سوم و چهل و چهارم قانون اساسی ، واحد های صنعتی یا کشاورزی یا خدماتی و امثال آن را که از اموال عمومی است و در اختیار دارد در اختیار شرکتهای تعاونی بصورت زیر قرار دهد.
1- واحدهای مذکور را بصورت حبس موقت یا مادام که تعاونی بصورت قانونی وجود داشته باشد ، در اختیار تعاونی قرار دهد و تعاونی مالک منافع آن باشد .
2- در صورتی که واحدهای مذکور کارکنان واجد شرایط داشته باشند ، در عضویت آن تعاونی اولویت خواهند داشت .
3- دولت میتواند طبق قرارداد بابت استهلاک یا بازسازی یا نگهداری یا توسعه واحد مزبور سالانه مبلغی نقد و یا کالا دریافت نماید.
4- دولت میتواند در واگذاری واحدهای فوق و سایر امکانات ، مقرراتی به عنوان شرایط الزامی در رعایت سیاستهای دولت در قیمت گذاری و برنامه ریزی تولید و توزیع و تامین منافع عمومی ، تعیین نماید.
ماده19- در استفاده از وام و کمکهای مالی دولتی اولویت با تعاونی هائی است که از بانکها طبق قانون عملیات بانکی بدون بهره وام دریافت نکرده باشند.
ماده20- سهم اعضاء در تامین سرمایه شرکتهای تعاونی برابر است مگر مجمع عمومی تصویب نماید که اعضاء سهم بیشتری تادیه نمایند که در این صورت حداقل و حداکثر سهم ها باید در حدودی باشد که وزارت تعاون متناسب با نوع و تعداد اعضاء تعاونیها تعیین می نماید.
ماده21- هر تعاونی وقتی ثبت و تشکیل میشود که حداقل یک سوم سرمایه آن تادیه و در صورتیکه بصورت نقدی و جنسی باشد تقویم و تسلیم شده باشد.
تبصره- اعضاء تعاونی مکلفند مبلغ پرداخت نشده سهم خود را ظرف مدت مقرر در اساسنامه تادیه نمایند.
ماده22- عضو یا اعضاء تعاونی می توانند با رعایت مقررات این قانون سهم خود را به سایر اعضاء و یا افراد جدید واجد شرایط واگذار نمایند.
ماده23- مسوولیت مالی اعضاء در شرکتهای تعاونی محدود به میزان سهم آنان میباشد مگر آنکه در قرارداد ترتیب دیگری شرط شده باشد.
تبصره- مسوولیت دستگاههای عمومی تامین کننده سرمایه تعاونیها به میزان سرمایه متعلق به آنان میباشد مگر آنکه در قرارداد ترتیب دیگری شرط شده باشد.
ماده24- دولت موظف است جهت اجرای بند 2 اصل 43 شرایط و امکانات لازم را برای تشکیل و تقویت تعاونیها در جهت تامین مقاصد مذکور در این بند فراهم آورد.
تبصره1- به منظور فوق دولت میتواند با استفاده از منابع بودجه‌ای یا منابع بانکی با تضمین دولت، وام بدون بهره در اختیار تعاونی قرار دهد و اموال منقول و یا غیر منقول و وسایل و امکانات لازم را به قیمت عادله بطور نقد و یا اقساط برای تشکیل و تقویت تعاونیها به آنها بفروشد و یا به آنها اجاره دهد و یا اقدام به عقد اجاره بشرط تملیک بنماید و یا سهام شرکتها و موسسات دولتی و وابسته دولت و بانکها و مصادره و ملی شده را به تعاونیها منتقل نماید.
تبصره2- بانکها موظف اند جهت سرمایه گذاری و یا افزایش سرمایه تعاونیها و یا تقویت آنها وام و سایر تسهیلات اعطائی را در اختیار آنان قرار دهند و می توانند قرارداد نمایند که سرمایه هائی که از محل وام و سایر تسهیلات اعطائی تامین میشود بعنوان ضمانت و یا وثیقه و یا رهن در نزد بانک باشد و یا در صورتیکه تعاونی قادر به بازپرداخت وام نباشد بانک مطالبات خود را از طریق فروش اموال تعاونی تسویه نماید که در خرید اینگونه اموال تعاونیهای دیگر اولویت دارند.

فصل چهارم - حساب سود و زیان و تقسیم سود و سایر مقررات مالی
ماده25- سود خالص شرکتها و اتحادیه های تعاونی در هر سال مالی به ترتیب زیر تقسیم میشود .
1- از حداقل پنج درصد (5%) به بالا با تصویب مجمع عمومی بعنوان ذخیره تعاونی به حساب ذخیره قانونی منظور میشود.
تبصره1- ذخیره قانونی تا زمانی که مبلغ کل ذخیره حاصل از درآمد های مذکور به میزان یک چهارم معدل سرمایه سه سال اخیر شرکت نرسیده باشد الزامی است .
تبصره2- تعاونیها میتوانند تا حداکثر یک دوم ذخیره قانونی را جهت افزایش سرمایه خود بکار ببرند.
2- حداکثر پنج درصد از سود خالص بعنوان اندوخته احتیاطی به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب مجمع عمومی به حساب مربوط منظور می گردد و نحوه مصرف آن با تصویب مجمع عمومی است .
3- چهار درصد از سود خالص بعنوان حق تعاون و آموزش به صندوق تعاون واریز می گردد.
4- درصدی از سود جهت پاداش به اعضاء ، کارکنان ، مدیران و بازرسان به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب مجمع عمومی تخصیص داده میشود.
5- پس از کسر وجوه فوق باقیمانده سود خالص به ترتیبی که در اساسنامه و شرایط ضمن عقد پذیرفته می شود تقسیم می گردد.

فصل پنجم - تعاونیهای تولید و توزیع
ماده26- تعاونیهای تولید شامل تعاونی هائی است که در امور مربوط به کشاورزی ، دامداری ، دامپروری ، پرورش و صید ماهی ، شیلات ، صنعت ، معدن ، عمران شهری و روستائی و عشایری و نظایر اینها فعالیت می نمایند.
تبصره- تعاونیهای تولید در کلیه اولویتها و حمایتهای مربوط به تعاونیها حق تقدم دارند.
ماده27- تعاونیهای توزیع عبارتند از تعاونیهائی که نیاز مشاغل تولید و یا مصرف کنندگان عضو خود را در چهار چوب مصالح عمومی و بمنظور کاهش هزینه ها و قیمتها تامین می نمایند.
تبصره- تعاونیهای توزیع مربوط به تامین کالا و مسکن و سایر نیازمندیهای روستائیان و عشایر و کارگران و کارمندان از نظر گرفتن سهمیه کالا و حمایتهای دولتی و بانکی و سایر حمایتهای مربوط به امور تهیه و توزیع اولویت دارند.
ماده28- شرکتها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و تعاونیها موظف اند در معاملات خود به تعاونیها اولویت دهند.
تبصره- تعاونیهای موضوع این قانون با رعایت قوانین و مقررات می توانند به امر صادرات و واردات در موضوع فعالیت خود بپردازند.

فصل ششم - ارکان تعاونیها
ماده29- شرکتهای تعاونی برای اداره امور خود دارای ارکان زیر میباشند.
1- مجمع عمومی.
2- هیات مدیره.
3- بازرسی.
بخش اول - مجمع عمومی
ماده30- مجمع عمومی که بر اساس این قانون بالاترین مرجع اتخاذ تصمیم و نظارت در امور شرکتهای تعاونی می باشد ، از اجتماع اعضای تعاونی یا نمایندگان تام الاختیار آنها بصورت عادی و فوق العاده تشکیل می شود و هر عضو بدون در نظر گرفتن میزان سهم فقط دارای یک رای است .
تبصره1- در شرکتهای تعاونی هر یک از دستگاهها و شرکتهای دولتی بانکها، شوراهای اسلامی کشوری و سازمانهای عمومی که در تعاونی مشارکت یا سرمایه گذاری کرده‌اند می توانند نماینده ای برای نظارت و بازرسی در تعاونی و شرکت در جلسات عمومی و هیات مدیره به عنوان ناظر داشته باشند.
تبصره2- انحلال ، ادغام یا تغییر موادی از اساسنامه تعاونی که مغایر شروط و قراردادهای منعقده با منابع تامین کننده اعتبار و کمک مالی و امکانات مختلف و سرمایه گذاری و مشارکت باشد موکول به موافقت مراجع مذکور خواهد بود.
ماده31- مجمع موسس عبارتست از عده ای از افراد واجد شرایط عضویت در تعاونی مربوط که اقدام به تاسیس تعاونی می نمایند.
ماده32- وظایف مجمع موسس عبارتست از:
1 - تهیه و پیشنهاد اساسنامه طبق قانون و مقررات .
2 - دعوت به عضویت افراد واجد شرایط .
3 - تشکیل اولین مجمع عمومی جهت تصویب و ثبت اساسنامه و تعیین هیات مدیره و سایر وظایف مجمع عمومی .
تبصره1- پس از تشکیل اولین جلسه رسمی مجمع عمومی و تعیین هیات مدیره ، وظایف هیات موسس خاتمه می یابد.
تبصره2- اعضائی که با مصوبه اولین جلسه مجمع عمومی عادی در مورد اساسنامه موافقت نداشته باشند می توانند در همان جلسه تقاضای عضویت خود را پس بگیرند.
تبصره3- تصویب اساسنامه تعاونی با حداقل دو سوم اعضاء اولین مجمع عمومی عادی می باشد.
ماده33- مجمع عمومی عادی حداقل سالی یکبار پس از پایان سال مالی جهت انجام وظایف قانونی خود تشکیل می شود.
ماده34- وظایف و اختیارات مجمع عمومی عادی به شرح زیر است .
1- انتخاب هیات مدیره و بازرس یا بازرسان برای مدت دو سال .
2- رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره ترازنامه و حساب سود و زیان و سایر گزارشهای مالی هیات مدیره.
3- تعیین خط مشی و برنامه تعاونی و تصویب بودجه جاری و سرمایه گذاری و اعتبارات و وامهای درخواستی و سایر عملیات مالی به پیشنهاد هیات مدیره.
4- اتخاذ تصمیم نسبت به افزایش و یا کاهش سرمایه در حدود قوانین و مقررات .
5- اخذ تصمیم نسبت به ذخایر و پرداخت سود و مازاد درآمد و تقسیم آن طبق اساسنامه.
6- تصویب مقررات و دستورالعملهای داخلی تعاونی .
7- سایر وظایفی که قوانین و مقررات بر عهده مجمع عمومی قرار می دهد.
ماده35- مجمع عمومی فوق العاده بمنظور تغییر مواد در اساسنامه ( در حدود این قانون). تصمیم گیری نسبت به عزل یا قبول استعفای هیات مدیره و انحلال یا ادغام تعاونی تشکیل می گردد.
تبصره1- مجمع عمومی فوق العاده بنا به تقاضای کتبی حداقل یک سوم اعضاء تعاونی و یا اکثریت مطلق اعضاء هیات مدیره و یا بازرس یا بازرسان با حضور حداقل دو سوم اعضاء کل مجمع تشکیل می شود. در تعاونیهای دارای بیش از پانصد نفر عضو در صورتیکه بار اول با دو سوم اعضاء تشکیل نشود ، بار دوم با نصف بعلاوه یک رسمیت خواهد داشت .
تبصره2- در صورتیکه هیات مدیره ظرف مدت حداکثر یکماه نسبت به تشکیل مجمع عمومی فوق العاده اقدام ننماید ، وزارت تعاون نسبت به تشکیل مجمع عمومی اقدام می نماید.
بخش دوم - هیات مدیره
ماده36- اداره امور تعاونی طبق اساسنامه بر عهده هیات مدیره‌ای مرکب از حداقل 3 نفر و حداکثر 7 نفر عضو اصلی و تا یک سوم اعضاء علی البدل می باشد ولی برای تعاونیهای بزرگ در مقابل افزایش هر چهار صد نفر یک نفر می تواند به اعضاء اصلی هیات مدیره و یک نفر به اعضاء علی البدل بیفزاید مشروط بر آنکه تعداد از پانزده نفر بیشتر نشود که برای مدت دو سال و با رای مخفی انتخاب می شوند ، اخذ رای برای انتخاب اعضاء اصلی و علی البدل در یک نوبت به عمل می آید . حائزین اکثریت بعد از اعضاء اصلی به ترتیب علی البدل شناخته می شوند و انتخاب مجدد هر یک از اعضاء اصلی و علی البدل بلامانع است .
تبصره1- انتخاب اعضاء هیات مدیره و علی البدل با اکثریت مطلق آراء مجمع عمومی بوده و در صورتیکه در دوره اول رای گیری تمام یا بعضی از داوطلبان حائز اکثریت مطلق نگردند بلافاصله از بین دارندگان بیشترین آراء به تعداد دو برابر مورد نیاز برای تکمیل هیات مدیره و علی البدل با اکثریت نسبی رای گیری بعمل میآید.
تبصره2- هیات مدیره در اولین جلسه از میان خود یکنفر را بعنوان رئیس هیات مدیره و یکنفر را بعنوان نایب رئیس و یک یا دو نفر را بعنوان منشی انتخاب می کند.
تبصره3- در صورت استعفاء ، فوت ، ممنوعیت قانونی و یا غیبت غیر موجه مکرر ( به نحوی که در اساسنامه تعیین می شود) اعضاء هیات مدیره ، یکی از اعضاء علی البدل به ترتیب آراء بیشتر برای بقیه مدت مقرر به جانشینی وی در جلسات هیات مدیره شرکت می نماید.
تبصره4- خدمات اعضاء هیات مدیره در ازاء عضویت در هیات مدیره شرکتهای تعاونی بلاعوض است ولی هزینه اجرای ماموریتهائی که از طرف تعاونی در حدود بودجه مصوب مجمع عمومی به آنان ارجاع می شود قابل پرداخت است و مجمع می تواند مبلغی از سود خالص را بعنوان پاداش به آنان بپردازد.
ماده37- وظایف و اختیارات هیات مدیره به شرح زیر می باشد.
1- دعوت مجمع عمومی ( عادی - فوق العاده).
2- اجرای اساسنامه و تصمیمات مجمع عمومی و سایر مقررات مربوط .
3- نصب و عزل و قبول استعفای مدیر عامل و نظارت بر عملیات وی و پیشنهاد میزان حقوق مدیر عامل به مجمع عمومی .
4- قبول درخواست عضویت و اخذ تصمیم نسبت به انتقال سهم اعضاء به یکدیگر و دریافت استعفای هر یک از اعضای هیئت مدیره.
5- نظارت بر مخارج جاری تعاونی و رسیدگی به حسابها و ارائه به بازرس یا بازرسان و تسلیم به موقع گزارش مالی و ترازنامه تعاونی به مجمع عمومی .
6- تهیه و تنظیم طرحها و برنامه ها و بودجه و سایر پیشنهادات و ارائه آن به مجمع عمومی جهت اتخاذ تصمیم.
7- تعیین نماینده از بین اعضای تعاونی برای حضور در جلسات مجامع عمومی شرکتها و اتحادیه هائی که تعاونی در آنها مشارکت دارد.
8- تهیه و تنظیم دستورالعملهای داخلی تعاونی و تقدیم آن به مجمع عمومی برای تصویب .
9- تعیین نماینده یا وکیل در دادگاهها و مراجع قانونی و سایر سازمانها با حق توکیل غیر .
10- تعیین و معرفی صاحبان امضای مجاز ( یک یا دو نفر از اعضاء هیات مدیره باتفاق مدیر عامل ) برای قراردادها و اسناد تعهد آور تعاونی .
تبصره- هیات مدیره وظایف خود را بصورت جمعی انجام میدهد و هیچیک از اعضای هیات مدیره حق ندارند از اختیارات هیات ، منفردا استفاده کند مگر در موارد خاص که وکالت یا نمایندگی کتبی از طرف هیات مدیره داشته باشد. هیات مدیره می تواند قسمتی از اختیارات خود را با اکثریت سه چهارم آراء به مدیر عامل تفویض نماید.
ماده38- هیات مدیره و مدیر عامل و بازرسان علاوه بر داشتن شرایط عضو باید واجد شرایط زیر باشند.
1- اطلاعات یا تجربه لازم برای انجام وظایف متناسب با آن تعاونی .
2- ایمان و تعهد و التزام عملی به اسلام . (در تعاونیهای متشکل از اقلیتهای دینی شناخت شده در قانون اساسی تعهد عملی به دین خود)
3- عدم سوء سابقه مالی و یا محکومیت در دادگاههای اجرای اصل 49 قانون اساسی.
5- عدم اشتهار به فساد اخلاقی و مالی .
تبصره- در مواردی که مدیر عامل از خارج انتخاب می شود داشتن شرایط بندهای 4و 5 ماده 9 الزامی نیست .
ماده39- هیات مدیره مکلف است بلافاصله بعد از انتخاب جهت مدیریت عملیات تعاونی و اجرای تصمیمات مجمع عمومی و هیات مدیره فرد واجد شرایطی را از بین اعضای تعاونی و یا خارج از تعاونی برای مدت دو سال بعنوان مدیر عامل آن تعاونی انتخاب کند که زیر نظر هیات مدیره انجام وظیفه نماید ، وظایف و اختیارات و حقوق و مزایای مدیر عامل طبق آئین نامه‌ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد هیات مدیره به تصویب مجمع عمومی خواهد رسید.
بخش سوم - بازرسی
ماده40- مجمع عمومی عادی بازرس یا بازرسانی را برای مدت دو سال مالی انتخاب می کند و انتخاب مجدد آنان بلامانع است .
تبصره1- در صورت فوت یا ممنوعیت قانونی و با استعفای بازرس یا بازرسان اصلی ، هیات مدیره مکلف است ظرف ده روز بازرس یا بازرسان علی البدل را بترتیب اولویت آراء برای بقیه مدت دعوت نماید.
تبصره2- حق الزحمه و پاداش بازرس یا بازرسان با تصویب مجمع عمومی تعیین می گردد.
ماده41- وظایف بازرس یا بازرسان تعاونی به شرح زیر است .
1- نظارت مستمر بر انطباق نحوه اداره امور تعاونی و عملیات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانین و مقررات و دستورالعملهای مربوطه.
2- رسیدگی به حسابها ، دفاتر ، اسناد ، صورتهای مالی از قبیل ترازنامه و حسابهای عملکرد و سود و زیان ، بودجه پیشنهادی و گزارشات هیات مدیره به مجمع عمومی .
3- رسیدگی به شکایت اعضاء و ارائه گزارش به مجمع عمومی و مراجع ذیربط .
4- تذکر کتبی تخلفات موجود در نحوه اداره امور تعاونی به هیات مدیره و مدیر عامل و تقاضای رفع نقص .
تبصره- بازرس یا بازرسان حق دخالت مستقیم در اداره امور تعاونی را نداشته ولی می توانند بدون حق رای در جلسات هیات مدیره شرکت کنند و نظرات خود را نسبت به مسائل جاری تعاونی اظهار دارند.
ماده42- در صورتیکه بازرس یا بازرسان تشخیص دهند که هیات مدیره و یا مدیر عامل در انجام وظایف محوله مرتکب تخلفاتی گردیده است و به تذکرات آنان ترتیب اثر نمی دهند باید موضوع را به مجمع عمومی برای رسیدگی و اتخاذ تصمیم لازم گزارش دهند.

فصل هفتم - اتحادیه تعاونی
ماده43- اتحادیه های تعاونی با عضویت شرکتها و تعاونی هائی که موضوع فعالیت آنها واحد است برای تامین تمام یا قسمتی از مقاصد زیر تشکیل میگردد.
1- ارائه خدمات آموزشی و فرهنگی و تبلیغاتی مربوط به امور تعاون به تعاونی های عضو و بالا بردن سطح علمی و فنی و تخصصی و اطلاعات مورد نیاز از اعضاء آنها و گسترش تعلیمات تعاونی .
2- ارائه خدمات تحقیقاتی و مطالعاتی پیرامون موضوعات مورد نیاز تعاونی های عضو و کمک به جمع آوری آمار و اطلاعات و گزارشات اقتصادی و اجتماعی به آنان و وزارت تعاون .
3- کمک به سازماندهی و حسن اداره امور و هماهنگی و حفاظت و توسعه تعاونیهای موضوع فعالیت خود.
4- کمک به برقراری ارتباط و همکاری متقابل بین تعاونیها و بین آنها و مردم و دولت و سایر ارتباطات داخلی و خارجی .
5- ارائه خدمات اداری ، مالی ، حسابداری ، حسابرسی ، بازرسی ، تجاری ، اعتباری ، تشکیل صندوقهای قرض الحسنه و سایر فعالیتهای اقتصادی مورد نیاز تعاونیهای عضو .
6- تامین نیازهای مشترک و بازار یابی و خرید و فروش و صادرات و واردات تعاونیهای عضو .
7- ارائه خدمات فنی ، تخصصی ، حقوقی ، قبول وکالت اعضاء در کلیه امور مورد نیاز آنان ، خدمات مشاوره‌ای و راهنمائی و سایر تسهیلات مورد نیاز تعاونی ها.
8- نظارت بر انتظام تعاونیهای موضوع فعالیت خود به رعایت قوانین و مقررات مربوط و معرفی متخلفین به مراجع قانونی ذیربط .
9- حل اختلاف و داوری در محدوده امور مربوط به تعاونیها بصورت کدخدا منشی و صلح اعضاء تعاونیها،
تبصره1- عضویت در اتحادیه تعاونی اختیاریست و تعاونیهائی که عضو اتحادیه نباشند از حقوق قانونی محروم نخواهند بود.
تبصره2- برای هر موضوع فعالیت تعاونی در هر شهرستان فقط یک اتحادیه تشکیل می گردد.
ماده44- سرمایه اتحادیه های تعاونی از محل پرداخت سهم تعاونی های عضو ( به تناسب تعداد اعضاء تعاونی و میزان استفاده از خدمات اتحادیه) تامین می شود و افزایش سرمایه اتحادیه از طریق افزایش سهم آنان و پرداخت حق عضویت و سایر دریافتها تامین می گردد و هر گونه تصمیم درباره سرمایه یا افزایش یا کاهش آن با تصویب دو سوم اعضای مجمع عمومی اتحادیه خواهد بود.
ماده45- هر اتحادیه تعاونی دارای ارکان زیر است .
1- مجمع عمومی
2- هیات مدیره
3- هیات بازرسی
ماده46- مجمع عمومی اتحادیه های تعاونی از نمایندگان تعاونی های عضو تشکیل می شود و هر تعاونی دارای یک رای میباشد. سایر مقررات مربوط به مجمع عمومی به همان ترتیبی است که در بخش اول فصل ششم آمده است .
ماده47- اعضاء هیات مدیره اتحادیه های تعاونی که به پیشنهاد تعاونیهای عضو و تصویب مجمع عمومی انتخاب می شوند و بهر حال از هر تعاونی بیش از یک نفر عضو در هیات مدیره نخواهد بود.
ماده48- اعضای هیات مدیره برای یک سال انتخاب می شوند و انتخاب مجدد آنان تا سه دوره بلا مانع است . سایر وظایف و اختیارات و مقررات مربوط به هیات مدیره مذکور در فصل ششم در مورد هیات مدیره اتحادیه نیز مجری خواهد بود.
ماده49- مدیر عامل با تصویب اکثریت دو سوم اعضای هیات مدیره برای مدت یک سال انتخاب می گردد و انتخاب مجدد وی بلا مانع است . مدیر عامل کلیه اختیارات اجرائی اتحادیه را طبق اساسنامه در اجرای قوانین و مقررات مربوط و مصوبات مجمع عمومی و هیات مدیره و اداره امور اتحادیه تعاونی و سایر وظایف و اختیاراتی که بعهده ارکان اتحادیه تعاونی نباشد ، داراست .
ماده50- هیات بازرسی مامور حسابرسی و بازرسی اتحادیه تعاونی است . اعضای این هیات بوسیله تعاونیهای عضو تعیین می گردند . گزارشات هیات بازرسی باید به تصویب اکثریت مطلق اعضای هیات برسد . وظایف و اختیارات و سایر مقررات مربوط به بخش سوم فصل ششم در مورد هیات بازرسی نیز مجری است .
تبصره- هیات بازرسی اتحادیه ها میتوانند بنا به تقاضای مجمع عمومی تعاونیهای عضو و تصویب مجمع عمومی اتحادیه وظایف بازرسی تعاونیهای عضو را نیز انجام دهد.

فصل هشتم - تشکیل و ثبت تعاونیها
ماده51- شرکتها و اتحادیه های تعاونی با رعایت این قانون پس از تهیه طرح و تصویب آن به کیفیتی که در آئین نامه اجرائی مشخص خواهد شد باید مدارک زیر را برای تشکیل و ثبت ارائه دهند.
1- صورتجلسه تشکیل مجمع موسس و اولین مجمع عمومی و اسامی اعضاء و هیات مدیره منتخب و بازرسان .
2- اساسنامه مصوب مجمع عمومی .
3- در خواست کتبی ثبت .
4- طرح پیشنهادی و ارائه مجوز وزارت تعاون.
5- رسید پرداخت مقدار لازم التادیه سرمایه.
6- مدارک دعوت موضوع بند 2 ماده 32.
تبصره- اولین هیات مدیره پس از اعلام قبولی مکلفند با انجام تشریفات مقرر نسبت به ثبت تعاونی اقدام نمایند.
ماده52- اداره ثبت شرکتها موظف است پس از دریافت اسناد و مدارک لازم اقدام به ثبت تعاونیها نماید.

فصل نهم - ادغام - انحلال و تصفیه‌
بخش اول - ادغام
ماده53- شرکتهای تعاونی می توانند در صورت تصویب مجامع عمومی فوق العاده و طبق مقررات آئین نامه اجرائی این قانون با یکدیگر ادغام شوند.
تبصره - صورتجلسات مجامع عمومی فوق العاده تعاونیهای ادغام شده منضم به مدارک مربوط باید حداکثر ظرف مدت دو هفته برای ثبت به اداره ثبت شرکتها تسلیم شده و خلاصه تصمیمات به اطلاع کلیه اعضاء و بستانکاران برسد.
بخش دوم - انحلال و تصفیه
ماده54- شرکتها و اتحادیه های تعاونی در موارد زیر منحل می شوند.
1- تصمیم مجمع عمومی فوق العاده.
2- کاهش تعداد اعضاء از حد نصاب مقرر در صورتیکه حداکثر ظرف مدت 3 ماه تعداد اعضاء به نصاب مقرر نرسیده باشد.
3- انقضای مدت تعیین شده در اساسنامه مربوط در صورتیکه در اساسنامه مدت تعیین شده باشد و مجمع عمومی مدت را تمدید نکرده باشد.
4- توقف فعالیت بیش از یکسال بدون عذر موجه.
5- عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط پس از 3 بار اخطار کتبی در سال بوسیله وزارت تعاون بر طبق آئین نامه مربوط.
6- ورشکستگی طبق قوانین مربوط.
تبصره1- پس از اعلام انحلال و ثبت بلافاصله آن در اداره ثبت محل تصفیه طبق قانون تجارت صورت می گیرد.
تبصره2- در بندهای دوم و چهارم و پنجم وزارت تعاون بلافاصله طبق آئین نامه مربوط انحلال تعاونی را به اداره ثبت محل اعلام می نماید.
تبصره3- اعلام نظر وزارت تعاون در مورد بندهای 4 و 5 در دادگاه صالح قابل شکایت و رسیدگی می باشد.
تبصره4- کلیه امتیازات و اموالی که از منابع عمومی دولتی و بانکها در اختیار تعاونی قرار گرفته با انحلال آن باید مسترد شود. مسئولیت اعضاء هر تعاونی در این مورد تضامنی است .
ماده55- در صورتی که مجمع عمومی فوق العاده یا وزارت تعاون رای به انحلال تعاونی بدهد ، ظرف یک ماه سه نفر جهت تصفیه امور تعاونی انتخاب و به اداره ثبت معرفی خواهند شد تا بر طبق قانون و آئین نامه مربوط نسبت به تصفیه امور تعاونی اقدام نمایند.
ماده56- در صورتیکه هر تعاونی منحل گردد ، قبل از انحلال باید به تعهداتی که در برابر اخذ سرمایه و اموال و امتیازات از منابع عمومی و دولتی و بانکها و شهرداری سپرده است عمل نماید.

فصل دهم - اتاق تعاون‌
ماده57- اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی می توانند در صورت ضرورت با نظارت وزارت تعاون ، اتاق تعاون مرکزی را در تهران و شعب آن را در استانها و شهرستانها جهت تامین مقاصد زیر تشکیل دهند.
1- انجام وظایف و اختیارات اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در ارتباط با بخش تعاون.
2- انجام اموری که از طرف وزارت تعاون بدان محول می گردد طبق آئین نامه .
3- حل اختلاف و داوری در محدوده امور مربوط به تعاونیها بصورت کدخدا منشی و صلح مابین اعضاء و اتحادیه ها و بین تعاونیها و اتحادیه ها.
تبصره- هر اتاق تعاون دارای شخصیت حقوقی و مستقل می باشد و از لحاظ مالی و اداری و هزینه ها به دولت وابسته نمی باشد.
ماده58- ارکان هر اتاق عبارتست از .
1- مجمع نمایندگان
2- هیات مدیره
3- هیات بازرسی
ماده59- مجمع نمایندگان عبارتست از نمایندگان اتحادیه ها به معرفی مجمع عمومی اتحادیه ها و در صورتیکه تعاونیهائی فاقد اتحادیه باشند ، نماینده ای به معرفی آن تعاونیها ، که برای مدت سه سال انتخاب می گردند و وظایف آن عبارتست از.
الف - بررسی پیشنهادات مربوط به اساسنامه و آئین نامه های داخلی و تایید آن جهت تصویب نهائی وزیر تعاون .
ب - تعیین هیات مدیره .
ج - تصویب برنامه و بودجه سالانه به پیشنهاد هیات مدیره .
د - تعیین دو نفر بازرس جهت عضویت در هیات بازرسی .
ه - رسیدگی و اتخاذ تصمیم در مورد ترازنامه و سایر گزارشهای هیات مدیره پس از اظهار نظر هیات بازرسی .
ماده60- هیات مدیره اطاقهای تعاون متشکل از 5 نفر از میان اعضاء تعاونی ها می باشند که حتی الامکان از مدیران تعاونیهای کشاورزی و روستائی و عشایری ، صنعتی ، معدنی ، عمران شهری و روستائی ، توزیع خواهند بود و برای مدت سه سال از طرف مجمع نمایندگان انتخاب می شوند.
ماده61- وظایف هیات مدیره عبارتست از .
1- فعالیت لازم جهت تامین مقاصد اطاق تعاون بر طبق اساسنامه و آئین نامه های مربوط .
2- اداره کلیه امور مربوط به اطاق تعاون و انجام کلیه مکاتبات و ارتباطات و عملیات مالی مورد نیاز اطاق طبق آئین نامه های داخلی آن .
3- اجرای تصمیمات مجمع نمایندگان .
4- ارائه گزارشها و پیشنهادهای لازم به مجمع نمایندگان .
ماده62- هیات مدیره اطاق تعاون هر استان موظف به ایجاد ارتباط و هماهنگی و همکاری بین اطاقهای شهرستانهای مربوط به خود است و آنها نیز موظف به همکاری هستند. همچنین هیئت مدیره اطاق تعاون مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف به ایجاد ارتباط و هماهنگی و همکاری بین اطاقهای استانها میباشد و آنها نیز موظف به همکاری هستند.
ماده63- هیات بازرسی متشکل از سه عضو می باشد که دو نفر آنها بوسیله مجمع نمایندگان و یک نفر دیگر بوسیله وزارت تعاون تعیین می گردند و وظایف آنها عبارتست از .
الف - نظارت و بازرسی مستمر از نظر رعایت اساسنامه و آئین نامه های اطاق تعاون و قوانین و مقررات مربوط .
ب - رسیدگی به حسابها ، دفاتر، اسناد ، صورتهای مالی از قبیل ترازنامه و عملکرد مالی و گزارش به مجمع نمایندگان و وزارت تعاون .
ج - بررسی شکایات و تخلفات مربوط به اطاق تعاون و گزارش به مراجع ذیربط.
د - ارائه گزارشهای سالانه و نوبتی به مجمع نمایندگان و وزارت تعاون از نظر وضعیت فعالیتهای اطاق تعاون و رعایت قوانین و مقررات و اظهار نظر در مورد گزارشهای هیات مدیره.
تبصره- هیات مدیره مکلف است اسناد و مدارک مورد در خواست هیات بازرسی را در اختیار آنان قرار دهد.
ماده64- منابع مالی اطاقهای تعاون عبارتست از:
1- دریافت حق عضویت در اطاق تعاون از اعضاء.
2- دریافت کمکهای دولتی و مردمی و شوراها و هدایا.
3- دریافت حق مشاوره ، کارشناسی ، داوری در محدوده امور مربوط به تعاونیها بصورت کدخدا منشی و سایر خدماتی که در اختیار تعاونی ها و اتحادیه ها قرار میدهد.

فصل یازدهم - وزارت تعاون‌
 
ماده65- بمنظور اعمال نظارت دولت در اجرای قوانین و مقررات مربوط به بخش تعاونی و حمایت و پشتیبانی از این بخش ، وزارت تعاون تشکیل می گردد.
تبصره1- سازمانهای تعاون روستائی (1) ، مرکزی تعاون کشور، مرکزی تعاونیهای معدنی ، مراکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی و سایر دفاتر ، سازمانها و اداراتی که در رابطه با بخش تعاونی در وزارتخانه ها و سازمانهای مختلف فعالیت می نمایند منحل شده و کلیه وظایف ، اختیارت ، اموال ، دارائیها ، اعتبارات ، بودجه، پرسنل و سایر امکاناتی که در اختیار دارند به وزارت تعاون منتقل می شود و این وزارت با استفاده از بودجه و امکانات موجود آنها تشکیل می گردد. تشکیلات و پستهای سازمانی وزارت تعاون که از تعداد پستهای دستگاههای منحله تجاوز نخواهد کرد به پیشنهاد وزیر تعاون و تایید سازمان امور اداری و استخدامی ظرف مدت شش ماه ( که در این مدت تشکیلات منحله کماکان به وظایف خود عمل می کنند ) تعیین خواهد شد.
(1) - به موجب مصوبه 24/7/70 مجلس شورای اسلامی تبصره یک ماده 65 به شرح ذیل اصلاح گردیده است .
‌ماده واحده- به موجب این قانون سازمان مرکزی تعاون روستائی وابسته به وزارت کشاورزی با دارا بودن کلیه وظایف و اختیارات مندرج در مقررات مربوط به سازمان از قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران مصوب 13/6/1370 مستثنی و کماکان تابع وزارت کشاورزی می باشد.
تبصره - عبارت تعاون روستائی از تبصره یک ماده 65 قانون مذبور حذف می گردد.
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تبصره2- صندوق تعاون جهت فعالیتهای اعتباری بخش تعاونی با کلیه دارائیها و تعهدات خود از وزارت کار و امور اجتماعی منتزع و به وزارت تعاون الحاق و وظایف و اختیارات مجمع عمومی آن به وزیر تعاون منتقل می گردد. تغییر در اساسنامه آن به پیشنهاد وزیر تعاون و تصویب هیات وزیران خواهد بود.
ماده66- وظایف و اختیارات وزارت تعاون عبارت است از:
1- اجرای آن قسمت از قانون و مقررات در رابطه با بخش تعاونی که مربوط به دولت می شود و نظارت بر حسن اجرای قوانین و مقررات بخش تعاونی .
2- تهیه لوایح قانونی و آئین نامه‌های این قانون و اساسنامه‌ها و آئین نامه‌های تعاونی ها مطابق این قانون .
3- جلب و هماهنگی حمایتها و کمکها و تسهیلات و امکانات دولتی و عمومی جهت بخش تعاونی با همکاری دستگاههای اجرائی ذیربط.
4- تشویق و کمک و همکاری در تاسیس و گسترش تعاونیها با جلب همکاری و مشارکت عموم مردم و شوراهای اسلامی کشوری .
5- ایجاد زمینه های همکاری و هماهنگی و تعاون بین تعاونیها و همچنین بین اتحادیه های تعاونی یا بین بخش تعاونی و سایر بخشهای اقتصادی .
6- کمک به فعالیتهای تبلیغاتی ، آموزشی ، فرهنگی ، فنی ، علمی ، تحقیقاتی و صنعتی لازم برای بخش تعاونی با همکاری اتحادیه های تعاونی.
7- کمک به شرکتها و اتحادیه های تعاونی در ارائه خدمات حقوقی ، مالی ، حسابداری ، حسابرسی و دیگر خدمات مورد نیاز.
8- شرکت در مجامع بین المللی تعاون به عنوان نماینده دولت جمهوری اسلامی ایران .
9- انجام معاملات لازم و ارائه خدمات مورد نیاز بخش تعاونی .
10- اجرای برنامه های ترویج و آموزش تعاون برای تفهیم و تعمیم روشها و برنامه های مختلف تعاونی و انتشار کتب و نشریات مورد لزوم تعاونی .
11- راهنمائی مسئولان تعاونیها در امور حقوقی ، مالی ، اداری و هدایت آنها در جهت استفاده از روشها و سیستمهای بهتر.
12- انجام تحقیقات آماری و اطلاعاتی و مطالعه درباره فعالیت تعاونیها در زمینه شناخت نارسائیها و نیازهای آنها و همچنین توانائیها و امکانات آنها بمنظور استفاده در برنامه ریزیهای مربوط .
13- ایجاد هماهنگی در اعمال کمکهای فنی و اداری و مالی و غیره توسط دستگاههای ذیربط در موارد لازم بمنظور اداره صحیح تعاونیها.
14- ایجاد تسهیلات لازم جهت توسعه فعالیت فعالیت تعاونیها در امور تولیدی .
15- فراهم آوردن موجبات صدور تولیدات تعاونیها.
16- تهیه و تنظیم طرحهای اساسی بمنظور فراهم آوردن موجبات تحقق اهداف مندرج در اصول 43 و 42 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران .
17- حسابرسی از تعاونیها در صورت تقاضا و شکایتهای اعضاء در حدود امکانات .
18- جلوگیری از فعالیت اشخاص حقیقی یا حقوقی که به هر نحو از نام یا عنوان تعاونی سوء استفاده می کنند.
19- فراهم آوردن تسهیلات لازم در جهت دستیابی تعاونیها به مواد اولیه و وسایل و کالاهای مورد نیاز.
20- سیاست گذاری ، تعیین خط مشی و برنامه ریزی در حدود مقررات و اختیارات برای توسعه و رشد بخش تعاون .
21- فراهم آوردن تسهیلات لازم برای تهیه طرح ، ایجاد، توسعه ، بازسازی ، نوسازی واحد های تعاونی و نظارت بر امور آنها.
22- تامین شرایط و فراهم آوردن امکانات برای سرمایه گذاری بخش تعاونی جهت ایجاد تعاونیها با اولویت تعاونیهای تولید.
23- تنظیم برنامه و تعیین نحوه کمکهای اعتباری در حدود مقررات و اختیارات از طریق بانکها و موسسات اعتباری و کمکهای دولتی به تعاونیها.
تبصره- شورای پول و اعتبار موظف است همه ساله بر اساس در خواست وزارت تعاون با رعایت سیاستهای پولی و مالی دولت نسبت به اعطای وام و کمکهای لازم به تعاونیها اقدام نماید.
24- مشارکت ، ایجاد ، توسعه و بهره برداری و سرمایه گذاری در تعاونیها و نیز انتقال یا واگذاری و فروش سهام دولت در واحدهای تولیدی و توزیعی به بخش تعاونی ضمن رعایت مفاد تبصره ماده 17 این قانون .
25- عضویت در شورای اقتصاد ، شورای عالی صنایع ، شورای پول و اعتبار ، مجمع عمومی بانکها، شورایعالی معادن و کمیسیونهای مربوط به صادرات و واردات کشور و سایر مجامع با نظر هیات دولت .
26- مشارکت در تهیه و تدوین مقررات صادرات و واردات کشور .
27- همکاری با موسسات علمی ، فنی و اقتصادی بین المللی و قبول عضویت و شرکت در سازمانها ، شوراها و مجامع بین المللی مربوط به امور تعاونی .
28- صدور مجوز موضوع بند 4 ماده 51 .
29- سلب مزایا از تعاونیهائی که بر خلاف قانون و مقررات بخش تعاونی عمل نموده و یا بر خلاف اساسنامه مصوب اقداماتی کرده باشند.
ماده67- آئین نامه اجرائی این قانون ظرف مدت شش ماه توسط وزارت تعاون تهیه و به تصویب هیات دولت خواهد رسید.
ماده68- به منظور نظارت بر انتخابات شرکتها و اتحادیه های تعاونی و اتاق تعاون انجمنی متشکل از نمایندگان وزارتخانه های تعاون کشور و قوه قضائیه و دو نفر از اتاق تعاون ( در صورت موجود بودن اتاق ) به ریاست نماینده وزارت تعاون تشکیل می گردد.
تبصره- آئین نامه اجرائی این ماده به پیشنهاد وزارت تعاون به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

فصل دوازدهم - سایر مقررات
ماده69- کلیه شرکتها و اتحادیه های تعاونی موظفند حد اکثر ظرف مدت شش ماه پس از تصویب این قانون ، اساسنامه خود را با این قانون تطبیق دهند و پس از تایید وزارت تعاون تغییرات اساسنامه خود را به عنوان تعاونی به ثبت برسانند در غیر اینصورت از مزایای مربوط به بخش تعاونی و این قانون برخوردار نمی باشند.
ماده70- ردیفها و اعتبارات ریالی و ارزی مربوط به دستگاههای منحله مذکور در تبصره 1 ماده 65 از قوانین و مقررات موجود حذف و تحت عنوان ردیفهای مستقل به وزارت تعاون منتقل می گردد. سازمان برنامه و بودجه و کمیته تخصیص ارز موظفند پس از تشکیل وزارت تعاون حد اکثر مدت یکماه اعتبارات مربوط به دستگاههای مذکور و آن قسمت از اعتبارات سایر دستگاههای اجرایی که در رابطه با فعالیت بخش تعاونی بوده است را تفکیک و به وزارت تعاون انتقال دهند.
ماده71- کلیه قوانین و مقررات مغایر این قانون ملغی است . قانون فوق مشتمل بر هفتاد و یک ماده و پنجاه تبصره در جلسه علنی روز چهار شنبه مورخ سیزدهم شهریور ماه یکهزار و سیصد و هفتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 21/6/1370 به تایید شورای نگهبان رسیده است .

رئیس مجلس شورای اسلامی
مهدی کروبی